Jakich atrybutów potrzebują piłkarze na konkretnych pozycjach?

Futbol to z tylko z pozoru prosta gra. Zagłębiając się w taktyczne aspekty funkcjonowania drużyny, choćby w najmniejszym stopniu, przekonujemy się, że sukces na murawie zależy od całej palety czynników, które na pierwszy rzut oka mogą być trudne do dostrzeżenia. Jedną z podstawowych rzeczy wydaje się odpowiednie ustawienie piłkarza na boisku. Warto by zawodnicy poruszali się w takich obszarach murawy, w których będą mogli wykorzystać pełnię swoich możliwości. Niekiedy bywa też tak, że doszlifowanie jednego atrybutu może sprawić, że piłkarz będzie prezentował się znacznie lepiej i pojawi się większa szansa, że przyczyni się do dobrego wyniku swojej drużyny. Jakich umiejętności potrzebują zatem piłkarze na konkretnych pozycjach?

Czy bramkarz powinien umieć grać nogami?

Oczywiście istnieje sporo predyspozycji, które wydają się być kluczowe dla każdego piłkarza, niezależnie od pozycji. Rzeczami absolutnie podstawowymi wydają się odpowiednie panowanie nad piłką i przyzwoita kondycja, choć równie powszechnie znany wydaje się być fakt, że kondycja i gra nogami są aspektem o wiele ważniejszym dla skrzydłowego niż bramkarza. Pomimo tego, że profesjonalny futbol zmierza powoli w stronę wymogu jak największej wszechstronności zawodników występujących na każdej pozycji, nadal istnieją pewne podstawy, które decydują o tym, że w środku obrony oglądamy częściej wysokich i postawnych piłkarzy, którzy nie boją się powalczyć o piłkę w powietrzu, a na bokach boiska poruszają się przede wszystkim gracze szybcy, zwinni, nierzadko filigranowi.

Od zawsze wyjątkową pozycją na murawie wydawało się miejsce pomiędzy słupkami. Po dziś dzień niezwykle popularny jest wizerunek szalonego, charakternego bramkarza, samotnika, który zwykle trzyma się nieco na uboczu. Z biegiem czasu mit ekscentrycznego golkipera zdaje się jednak powoli upadać. Coraz większą uwagę poświęca się predyspozycjom psychicznym i boiskowej inteligencji. Dużą rolę odgrywają dziś odpowiednie czytanie gry oraz umiejętność właściwego dyrygowania partnerami z boiska, nieustanne udzielanie porad i uwag dotyczących ustawienia czy chociażby odpowiednia odporność psychiczna, która sprawia, że bramkarz nie zadręcza się popełnionym błędem i nie traci koncentracji. Manuel Neuer znacznie spopularyzował także koncept bramkarza, który nie boi się dłużej przytrzymać piłki przy nodze i jest w stanie celnym podaniem poszukać jednego z partnerów.

Predyspozycje golkipera najczęściej determinują także odpowiednie warunki fizyczne. Zawsze znajdą się wyjątki od reguły, ale odpowiedni wzrost oraz zasięg ramion z pewnością mogą ułatwić bramkarzowi udane interwencje. Trudno jest co prawda jednoznacznie skreślić zawodnika z występów między słupkami, ze względu na to, że jest zbyt niski, nie czuje się najpewniej z piłką przy nodze i ma problemy z odważnymi eskapadami poza pole karne. Może się okazać, że nadrabia to innymi atrybutami, które stoją u niego na takim poziomie i w pełni rekompensują pewne braki. Wiele zależy tu z pewnością od oczekiwań trenera i poziomu, na którym swoje mecze rozgrywa dana drużyna, jednak wydaje się, że wymienione przez nas predyspozycje wpisują się w umiejętności, przez które najczęściej oceniany jest bramkarz.

Jakie umiejętności powinien rozwijać obrońca?

Czego natomiast oczekuje się od dobrego defensora? Wiele zależy oczywiście od tego, jakie miejsce w linii obrony zajmuje nasz zawodnik. Tutaj jednak również wyraźnie zauważalny jest trend zmierzający ku temu, by nawet piłkarze występujący na pozycjach, na których nigdy nie obserwowaliśmy wybitnych futbolowych wirtuozów, potrafili przyzwoicie obchodzić się z piłką. Środkowy obrońca, który potrafi zaskoczyć rywala długim celnym podaniem do napastnika niekiedy naprawdę jest na wagę złota i posiadanie takowego w swoim składzie może być skuteczną bronią w meczach, w których koronkowe akcje wyraźnie się „nie kleją”.

Jak sama nazwa wskazuje, środkowy obrońca powinien skupiać się przede wszystkim na zadaniach obronnych, w które wpisują się między innymi dobre ustawianie się względem atakujących piłkarzy rywala, odpowiedni „tajming” przy odbiorze piłki, czytanie gry, krycie przeciwników, tak by nie mieli oni zbyt wiele swobody, a to wszystko okraszone umiejętnościami walki o górną piłkę oraz przysłowiowym „charakterem”. Idealny środkowy obrońca nie powinien dać zbyt wiele wytchnienia rywalowi zarówno pod swoją, jak i przeciwną bramką.

Sytuacja nieco zmienia się, gdy weźmiemy pod lupę bocznych obrońców. Tutaj niepisane futbolowe zasady od zawsze pozwalały piłkarzom na nieco więcej finezji. Niekiedy można nawet przymknąć oko na braki w grze defensywnej, jeśli prawy lub lewy defensor stwarza wyjątkowo wiele zagrożenia pod bramką rywala. Jego podstawową funkcją powinno być oczywiście wsparcie formacji defensywnej, jednak dobrze wiemy, że w cenie jest także szybkość, umiejętność celnego dośrodkowania piłki w pole karne, a niekiedy, co obserwujemy zwłaszcza w ostatnich latach, możliwość zejścia do środka pola i operowania piłką równie sprawnie co pomocnik.

Jak stać się wszechstronnym pomocnikiem i napastnikiem?

Jeśli już jesteśmy przy pomocnikach, to tutaj, wymagane predyspozycje również różnią się od siebie w zależności od konkretnej roli. Defensywny pomocnik powinien umiejętnie zabezpieczać tyły, tak aby partner ustawiony obok niego mógł sobie pozwolić na nieco więcej szaleństwa w ofensywie. Oczywiście nie jest to reguła i wszystko zależy od ustawienia i taktyki obranej przez szkoleniowca, jednak bardzo często zdarza się, że w środku pola jeden pomocnik ma zadania nieco zbliżone do środkowych obrońców, natomiast drugi może dzięki temu ustawiać się nieco wyżej i wspierać partnerów w rozegraniu piłki.

Z tego względu od pomocników również tych bardziej defensywnych, wymaga się nieco lepszych umiejętności technicznych. Istotę rozwoju atrybutów wymaganych przy grze na konkretnej pozycji bardzo dobrze ukazuje gra online Football Team, w której wcielamy się w rolę wirtualnego początkującego piłkarza i mamy możliwość pełnej kontroli nad przebiegiem naszej kariery. Na samym początku wybieramy właśnie naszą pozycję na boisku i ta decyzja w dużej mierze wpływa na podejmowane później kroki. Podczas treningu możemy bowiem rozwijać nasze atrybuty w ten sposób, aby w jak największym stopniu odpowiadały one pożądanemu przez nas profilowi piłkarza.

Oczywiście jeśli zdecydujemy się występować na pozycji napastnika, to mamy także możliwość treningu gry defensywnej, jednak na początkowych etapach zdecydowanie ważniejszy wydaje się rozwój innych umiejętności, jak chociażby skuteczności, gry ofensywnej, kondycji czy wykonywania stałych fragmentów gry. Jeśli nasze atrybuty nie będą bowiem, choć w minimalnym stopniu odpowiadać naszej pozycji na boisku, nasz piłkarz z pewnością nie będzie aż tak wartościowym graczem swojej wirtualnej drużyny.

Tak jak w przypadku formacjach obrony i pomocy, w ataku również dostrzec możemy zawodników o różnych profilach. W grze dwójką napastników sporo sensu wydaje się mieć zestawienie dwóch piłkarzy, z których jeden potrafi nieco lepiej operować piłką dalej od bramki rywala, natomiast drugi jest po prostu w stanie znaleźć się w odpowiednim miejscu i odpowiednim czasie, tak, aby, często przy pomocy zaledwie jednego kontaktu z piłką, celnym strzałem umieścić ją w siatce. W napadzie również próżno szukać zawodnika uniwersalnego, który perfekcyjnie odnajdzie się w każdej taktyce. Szkoleniowcy preferujący prostszy futbol będą szukać „dziewiątki”, która dobrze gra głową i jest w stanie znaleźć sobie nieco miejsca w polu karnym, by wykorzystać podanie partnera. Trenerzy, którzy próbują wpoić swojemu zespołowi futbol bardziej finezyjny, będą natomiast oczekiwać od napastnika częstszego angażowania się w rozegranie piłki i pomocy partnerom ze środka pola.

Nie ma uniwersalnego wzorca umiejętności dla bramkarza, obrońcy, pomocnika czy napastnika. Nie ma również jednego zestawu atrybutów, który sprawiałby, że zawodnik na pewno poradzi sobie w profesjonalnym futbolu. Zarówno ustawienie na boisku, jak i ogólna przydatność piłkarza na boisku jest raczej efektem odpowiedniej kombinacji umiejętności oraz doszlifowania tych, które stoją na nieco niższym poziomie. Gra Football Team umożliwia nam przetestowanie czy wybrany przez nas profil zawodnika oraz wytrenowane atrybuty sprawią, że nasz wirtualny piłkarz odnajdzie się w swojej drużynie i czy będzie odpowiednio wywiązywał się ze swojej boiskowej roli.