Czwarta rocznica śmierci Johana Cruyffa. Co zostało z jego dziedzictwa?
Dziś minęły cztery lata od śmierci Johana Cruyffa. Holender na zawsze zapisał się na kartach historii futbolu jako piłkarz i działacz. Dowodem na to jest jego dziedzictwo, które wciąż jest obecne.
Wszystkich sukcesów Johana Cruyffa nie da się wymienić jednym tchem. Czego nie osiągnął jako piłkarz Ajaksu czy Barcelony, zdobył to jako trener. Mowa tutaj przede wszystkim o wygranej Lidze Mistrzów w sezonie 1991/1992, które było pierwszą wygraną “Blaugrany” w tych rozgrywkach. Oczywiście, jak każda wybitna postać w historii futbolu, miał przez długie lata swoich wyznawców i przeciwników.
Cruyff nigdy nie miał wychowanków?
Do tych drugich należał bez wątpienia Jose Mourinho. Portugalczyk od zawsze był przeciwnikiem futbolu totalnego, który był domeną Cruyffa – zarówno piłkarza, jak i trenera. W 2012 roku przed meczem o Superpuchar Hiszpanii, Holender zadrwił z Jose Mourinho, mówiąc że Real nie ma swojej filozofii i zamiast stawiać na młodzież, woli wydawać grube miliony na piłkarzy. Portugalczyk jednak nie był mu dłużny.
– Trzeba pamiętać o tym, że ten pan zdobył Puchar Europy tylko raz. W dodatku miał w swoim składzie takich wychowanków jak Christo Stoiczkow, Romario, Ronald Koeman czy Michael Laudrup. Naprawdę wspaniali wychowankowie – odgryzł się wówczas “The Special One”.
Czy to była zwykła uszczypliwość czy prawda? Mimo wszystko, można się zgodzić z tym, co powiedział Portugalczyk. W finałowym meczu przeciwko Sampdorii zagrali tak naprawdę tylko dwaj piłkarze ukształtowani przez grę w zespole Cruyffa. Pierwszy to Albert Ferrer – wychowanek Barcelony, który spędził w pierwszym zespole siedem lat. Później trafił do Chelsea, gdzie zakończył karierę, a następnie rozpoczął niezbyt udaną przygodę z trenerką.
Guardiola: Podstawy moich drużyn pochodzą od Cruyffa
Zdecydowanie lepiej poradził sobie na ławce trenerskiej drugi z wychowanków Barcelony, który zagrał w tamtym finale. 22-letni wówczas piłkarz ma już na koncie 27 trofeów jako szkoleniowiec, z czego dwa z nich to Puchary Ligi Mistrzów. W dodatku to człowiek, który zawsze zapewniał, że wszystko, co osiągnął, zawdzięcza jednej osobie.
– Moje drużyny grają w piłkę w sposób, w jaki uważam, że należy ją grać, ale jej podstawy pochodzą z przeszłości, od mojego mentora, od Cruyffa – wyznał w jednym z wywiadów po śmierci Johana Cruyffa jego uczeń, Pep Guardiola.
Czy o kimś można powiedzieć bardziej, że Cruyff go wychował? Nie można tego powiedzieć o Ronaldzie Koemanie, który na początku kariery grał w Ajaksie, aczkolwiek po pierwszym sezonie gwiazdora odszedł do PSV Eindhoven. Również Frank Rijkaard występował w Amsterdamie tylko przez cztery lata pod wodzą Cruyffa. Jose Bakero był czołową postacią Barcelony Holendra, jednak był już dojrzały, gdy ten trafił do klubu. Czy można więc powiedzieć, że to Guardiola jest jego jedynym wychowankiem?
Boiska Cruyffa
W 1997 roku Johan Cruyff założył własną fundację, która miała na celu zapewnić dzieciom, głównie niepełnosprawnym, możliwość aktywności sportowej. W tym celu w Amsterdamie oraz innych miastach Holandii powstały “Cruyff Courts”, boiska ze sztuczną nawierzchnią, które powstały w wielu dzielnicach.
Od czasu powstania fundacji, niektóre boiska były nazywane imionami zdobywcy corocznej nagrody dla “Najlepszego Młodego Talentu Holandii”. Tym samym powstały boiska Arjena Robbena, Wesleya Sneijdera czy Memphisa Depaya. Z kolei plac gry nazwany imieniem Ibrahima Afellaya powstał w marokańskim mieście Al Hoceima.
Na wielu treningowych boiskach są umieszczone regulaminy korzystania. Można powiedzieć, że w tym przypadku jest dość podobnie, jednak oprócz komunikatów w stylu “zakaz palenia” (w sumie Cruyff palił przez całą karierę piłkarską, jednak jako trener Barcelony rzucił papierosy z powodów zdrowotnych), widnieją na tablicy nieco inne zasady.
- Członek drużyny – „Aby coś osiągnąć, trzeba działać wspólnie „.
- Odpowiedzialność – ” Zajmuj się wszystkim tak, jakby należało do ciebie”.
- Szacunek – „Szanujcie się nawzajem”.
- Integracja – „Angażuj innych w swoje działanie”.
- Inicjatywa – „Odważ się spróbować czegoś nowego”.
- Trenowanie – „Zawsze pomagajcie sobie w drużynie”.
- Osobowość – „Bądź sobą”.
- Zaangażowanie społeczne – „Integracje są kluczowe, zarówno w sporcie, jak i w życiu”.
- Technika – „Znaj podstawy”
- Taktyka – „Działaj ze zrozumieniem”.
- Rozwój – „Sport wzmacnia ciało i duszę”.
- Uczenie się – „Spróbuj codziennie nauczyć się czegoś nowego”.
- Wspólna gra – „Kluczowa część każdego sportu”.
- Kreatywność – „Wprowadź piękno do sportu”
Jak Rembrandt i van Gogh
Dzięki swojej fundacji, Johan Cruyff mógł przyczynić się do rozwoju nie tyle piłkarskich talentów, co po prostu młodych ludzi. Chociaż nie miał okazji poznać ich wszystkich osobiście, każdy z nich mógł się stać jego wychowankiem. Może właśnie dlatego wybitny Holender w wieku 50 lat postanowił rzucić trenerkę? Chciał wychować kolejne pokolenia, nie tylko piłkarzy, ale przede wszystkim ludzi.
Johan Cruyff przeszedł do historii futbolu. Wielu fanów piłki z lat 70. stawia go na równi z Pele i Maradoną. Poza tym, w Holandii jest jednym z dóbr narodowych. Stał się kimś tak ważnym dla historii i kultury kraju, jak wybitni malarze – Rembrandt czy van Gogh. Pamięć o tych artystach nie zginie dzięki ich dziełom. Johan Cruyff mógł się spodziewać, że boiskowe zagrania niekoniecznie będą pamiętane przez pokolenia, gdyż dziś mało kto wie, na czym polega “zwód Cruyffa”. Na bazie swojej kariery stworzył jednak dziedzictwo, o którym będą pamiętać nie tylko Holendrzy, ale również cały piłkarski świat.
Fot. Wikipedia; Przemysław Chlebicki
