Kontrowersyjny gest Demirala. UEFA wszczęła dochodzenie
Merih Demiral był największym bohaterem meczu z Austrią. Jego dublet dał Turcji pierwszy od 16 lat awans do ćwierćfinału EURO. Drugą bramkę okrasił gestem znanym jako ”salut wilczy”, który stosują członkowie Szarych Wilków. To skrajnie prawicowy ruch, określany także jako… organizacja terrorystyczna. UEFA rozpoczęła dochodzenie wobec piłkarza.
Demiral pod lupą UEFA
Merih Demiral został dopiero trzecim obrońcą w historii, który ustrzelił dublet na mistrzostwach Europy. Już w pierwszej minucie trafił do siatki w meczu 1/8 finału z Austrią. Był to najszybszy gol w historii fazy pucharowej EURO i zarazem drugi najszybszy w historii całego turnieju! W 59. minucie ten sam zawodnik podwyższył na 2:0, ponownie po dośrodkowaniu z rzutu rożnego. Wyskoczył najwyżej ze wszystkich, zawisł w powietrzu i nikt nie był w stanie go upilnować.
𝐓𝐔𝐑𝐂𝐉𝐀 𝐃𝐖𝐀❗
Merih Demiral pakuje Austrii drugą bramkę!📲 Oglądaj #AUTTUR ▶️ https://t.co/JCQ0LXecQb pic.twitter.com/P4ZfmmL4oO
— TVP SPORT (@sport_tvppl) July 2, 2024
Po tej bramce turecki stoper wykonał gest znany jako ”salut wilczy’’, co wywołało ogromną burzę, bo gest ten stosują członkowie Szarych Wilków. To skrajnie prawicowy ruch polityczny, określany także jako ultranacjonalistyczny, neofaszystowski, islamonacjonalistyczny, czy rasistowski.
Po meczu z Austrią, który dał Turcji pierwszy od 16 lat awans do ćwierćfinału EURO, Demiral zamieścił na portalu Twitter/X swoje zdjęcie z wykonywanym gestem. Piłkarz podpisał fotografię zdaniem: Jak szczęśliwy jest ten, kto mówi, że jest Turkiem. Jest to ostatnie zdanie z przemówienia tureckiego przywódcy Mustafy Atatürka z okazji 10. rocznicy powstania Republiki Turcji. UEFA szybko zareagowała na zachowanie Demirala, bo już dzień po meczu z Austrią Komisja ds. Etyki i Dyscypliny rozpoczęła dochodzenie.
🇹🇷 Ne mutlu Türküm diyene! pic.twitter.com/4K3kVPFxgW
— Merih Demiral (@Merihdemiral) July 2, 2024
Kim są Szare Wilki?
Członkowie Szarych Wilków zaprzeczają, że ruch ma charakter polityczny, określając go jako ”fundacja kulturalno-edukacyjna”, Ten zwrot widnieje zresztą w oficjalnej nazwie organizacji. Szare Wilki powstały pod koniec lat 60. XX wieku, a już w latach 70. stosowały przemoc wobec lewicowej opozycji oraz angażowały się w represje wobec ludności kurdyjskiej. Jeden z członków Szarych Wilków – Ali Ağca – w maju 1981 roku przeprowadził zamach na Jana Pawła II. Pomysłodawcy ataku na papieża nie zostali jednak odnalezieni.
Po rozpadzie ZSRR Szare Wilki rozszerzyły obszar swojej działalności do państw postsowieckich. Członkowie ruchu walczyli po stronie Azerbejdżanu w I wojnie o Górski Karabach oraz po stronie Czeczenii w II wojnie czeczeńsko-rosyjskiej. W 1995 roku Szare Wilki próbowały dokonać zamachu stanu w Azerbejdżanie, po czym zostały tam sklasyfikowane jako organizacja terrorystyczna i zakazano jej działalności. W 2005 roku podobnie postąpił Kazachstan, a w 2020 roku Francja. W 2021 roku Parlament Europejski wezwał inne państwa członkowskie do uznania ruchu za organizację terrorystyczną.
UEFA have opened an investigation against Turkey's Merih Demiral after he celebrated his second goal vs. Austria with the ultranationalist Grey Wolves salute.
German authorities characterize the group's ideology as nationalist-extremist, anti-Semitic and racist.#Euro2024 pic.twitter.com/gwVHjABPA7
— DW Sports (@dw_sports) July 3, 2024
Podczas Święta Pracy w maju 1977 roku na Placu Taksim w Stambule przeprowadzono atak na lewicowych działaczy, w wyniku którego zginęło pomiędzy 34 a 42 osoby. O atak oskarżone zostały właśnie Szare Wilki. W grudniu 1978 roku organizacja ta dokonała masakry w mieście Kahramanmaraş na ponad stu lewicowych aktywistów oraz Kurdów, a od tysiąca do trzech tysięcy osób zostało rannych.
Po tej masakrze w Turcji wprowadzono stan wojenny, ale to nie powstrzymało ich od dalszego stosowania przemocy. Szare Wilki były wtedy jedną zatwierdzoną przez państwo siłą paramilitarną, ale po zamachu stanu z 1980 roku zostały zdelegalizowane, a ich działalność ograniczono. W późniejszych latach angażowały się głównie w przemoc wobec Kurdów czy Ormian, a swoje siły miały także choćby w sąsiadującej Grecji, niedaleko położonym Cyprze, Eurazji, czy Europie Zachodniej.
Najświeższym przykładem zbrodniczej działalności Szarych Wilków jest zamach bombowy, przeprowadzony w sierpniu 2015 roku w Tajlandii. W znajdującej się w centrum Bangkoku kaplicy Erawan wybuchła bomba rurowa. W wyniku ataku zginęło 20 osób, a 130 zostało rannych. Powodem tego aktu terroru było wydalenie przez Tajlandię z kraju ujgurskich uchodźców. Przeprowadzony w 2021 roku sondaż wykazał, że Szare Wilki cieszą się ok. 3-procentowym wśród tureckiego społeczeństwa.
Coś dla sentymentalnych! Oto cykl dla pod tytułem: „Słynne drużyny EURO”, o reprezentacjach, które zasłynęły na tym turnieju w przeszłości:
